Γιώργος Κέντας
 Όταν επισκέφθηκα για πρώτη φορά τη Γαλλία το 1999, συνάντησα έναν Κύπριο μετανάστη, μορφωμένο, ευκατάστατο και κατοχυρωμένο στη χώρα αυτή, ο οποίος μου μίλησε για την «κλίκα των αγγλοτραφών της Κύπρου».
Η κλίκα αυτή, μου είπε, κυβερνά την Κύπρο. Δε χρειάστηκε να σκεφτώ πολύ για να του απαντήσω: Όντως έτσι είναι τα πράγματα, η συντριπτική πλειοψηφία όλων όσοι κατέχουν θέσεις κλειδιά στη χώρα μας είναι με τον ένα ή τον άλλον τρόπο «αγγλοτραφείς» ή/και «αγγλολάγνοι».

Όλοι οι πρόεδροι της Κύπρου, όλοι σχεδόν οι αρχηγοί κομμάτων, όλα σχεδόν τα υψηλόβαθμα στελέχη της διοίκησης, όλοι σχεδόν οι επιχειρηματίες έχουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ειδικές σχέσεις με τη Βρετανία. Είτε η σχέση με τη Βρετανία είναι σχέση θαυμασμού ή σχέση μίσους, η σχέση αυτή είναι σχεδόν μονοπωλιακή. Γνωματεύσεις ζητούν από αγγλικούς οίκους, βοήθεια για όλα τα πολιτειακά ζητήματα ζητούν από τους Άγγλους ειδικούς και ούτω κάθ' εξής.

Εδώ και δεκαετίες, από την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας έως και σήμερα, διαιωνίζεται μια διαδικασία πολιτισμικής εξάρτησης από τη Βρετανία. Είναι κάτι σαν η Βρετανία να ελέγχει το μυαλό μας. Σε όλες τις κρίσιμες καμπές τις ιστορίας του κράτους, των θεσμών και της κοινωνίας υπήρχε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μια Βρετανικής παρέμβαση, την οποία ενίοτε αναζητούσε το ίδιο το κράτος και οι θεσμοί του. Η αιτιολογία γνωστή: Το κράτος της Κύπρου είναι διαρθρωμένο σε ένα βρετανικό μοντέλο. Οι Βρετανοί «ξέρουν και έχουν τις λύσεις». Αυτή η σχέση εξάρτησης, αυτός ο εθισμός στη βρετανική πολιτισμική ηγεμονία έχει πολλές εξηγήσεις. Οι πλείστοι των Κυπρίων επεδίωκαν σπουδές στη Βρετανία, σε προπτυχιακό, αλλά κυρίως σε μεταπτυχιακό ή/και σε διδακτορικό επίπεδο. Τα βρετανικά πτυχία θεωρούνται στην Κύπρο ως πτυχία ανώτερου κύρους. Αυτή η νοοτροπία είχε εγκλωβίσει τους Κυπρίους σε μια φαντασιακή σχέση εξάρτησης από τη Βρετανία. Ήξεραν αυτό που γνώριζαν, διότι δεν ήξεραν πολλά άλλα!

Με την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ δίνεται μια ευκαιρία απεξάρτησης των Κυπρίων από την πολιτισμική ηγεμονία των Άγγλων. Είναι καιρός να ανακαλύψουμε άλλους πολιτισμούς της Ευρώπης και του κόσμου, άλλες γλώσσες, άλλους τρόπους σκέψης, άλλους προορισμούς. Ναι, είναι αλήθεια! Υπάρχει κι άλλος κόσμος πέρα από τη Βρετανία. Όσο και αν δεν θέλουμε να το κατανοήσουμε είμαστε δέσμιοι σε ένα δογματικό μοντέλο αντίληψης κάποιων πραγμάτων, διότι απλά έτσι μάθαμε να σκεφτόμαστε. Ας διευρύνουμε λοιπόν τους ορίζοντές μας.
* O Γιώργος Κέντας είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.